بز سانن یکی از تأمین کننده‌های مهم شیر در دنیا محسوب می‌شود، از این رو کارآفرینان و سرمایه‌گذاران می‌توانند با تدوین طرح توجیهی بز سانن ، به صورت تخصصی به تولید شیر بز بپردازند و بخش مهمی از تأمین لبنیات کشور را به عهده بگیرند، اما سوالی که ممکن است ذهن شما را درگیر کرده باشد این است که تولید شیر نیاز بازار کشور است یا خیر؟!
قیمت شیر با توجه به بحران اقتصادی در ایران همواره روند افزایشی به خود گرفته است، کشتار گاوهای شیری باعث شده که قیمت شیر در کنار افزایش تقاضا در کشور بالا برود، این موضوع می‌تواند فرصت مناسبی را برای کارآفرینان و تولیدکنندگان ایجاد کند تا آنها بتوانند با تولید شیر توسط بز سانن سرمایه‌گذاری موفقی را تجربه کنند.
طرح توجیهی بز سانن
برای اینکه کسب و کاری را آغاز کنید باید به مهمترین جزئیات آن از جمله میزان بودجه، سودمندی و یا ریسک بالای کار، وضعیت کشور و بازار هدف، میزان سود حاصله و… را به دقت مورد بررسی قرار دهید، از این رو در ادامه به مهمترین نکات در طرح توجیهی بز سانن می‌پردازیم.
مواردی که در طرح توجیهی مورد بررسی قرار میگیرد
[tie_list type=”starlist”]
- میزان سرمایه اولیه برای شروع
- میزان درآمد و فروش
- نقطه سر به سر
- میزان سود پیش بینی شده
- دوره برگشت سرمایه
- تجهیزات موردنیاز
- نیروی کار موردنیاز
- میزان سود سالیانه
- هزینه احداث مکان
- هزینه های جاری
- هزینه برق و آب مصرفی
- هزینه استخدام نگهبان
- هزینه خرید بز سانن
- هزینه دارو های دام
- هزینه های قبل از بهره برداری
- برآورد گردش سرمایه
- برآورد سود ویژه و ناویژه
- میزان سود در سال اول
- ماشین آلات موردنیاز
[/tie_list]
محل اصلی زندگی بز سانن
خواستگاه اصلی بز سانن در کشور فرانسه قرار دارد. آنها از دیرباز با پرورش این بز و استفاده از شیر و گوشت آن، بخش مهمی از لبنیات مصرفی خود را تأمین می‌کردند و امروزه هم در قسمت‌های مختلف فرانسه، این بز همچنان پرورش داده می‌شود، با گذشت زمان سایر نقاط دنیا از جمله ایران با این بز آشنا شده و سال 1343 اولین بزهای سانن وارد کشور شدند. در سال‌های اخیر با توجه به نیاز کشور برای مصرف لبنیات و به خصوص شیر، وزارت جهاد کشاورزی مجوز واردات بز سانن در تعداد بالا را صادر کرده و شما میتوانید پرورش آن را آغاز کنید.
قیمت بز سانن
تبلیغات گسترده موجب شده که فروشندگان، بز سانن را با هر قیمتی به فروش برسانند. اما حدود نرخ بز سانن حدود 12 میلیون تومان است.
مزایای برتر بز سانن نسبت به سایر بزها
- بز سانن نسبت به سایر بزها روزانه شیر زیادی را تولید می‌کند و در هر روز میتوانید 3 تا 8 کیلو شیر به دست آورید.
- با توجه به گرم و خشک بودن بیشتر نقاط کشور، این بز می‌تواند در شرایط اقلیمی ایران دوام آورده و شیر خوبی تولید کند.
- این بز می‌تواند دو بار در سال باردار شده و بزغاله‌های سالمی به دنیا بیاورد.
- شیر تولیدی آن بسیار خوش طعم بوده و مصرف کنندگان معتقدند که می‌تواند جایگزین خوبی برای شیر گاو باشد.
- در ایران نیز از گوشت و شیر بز برای مصارف دارویی و تقویتی استفاده زیادی می‌شود.
- شیر تولیدی این بزها زیاد است، از این رو میتوانید بخشی از محصولات تولیدی از شیر بز سانن را برای صادرات در نظر بگیرید.
هزینه‌های موردنیاز برای پرورش بز سانن
یکی از مهمترین سؤالاتی که در طرح توجیهی بز سانن باید برای آن پاسخ قابل توجهی داشته باشید، میزان هزینه‌های لازم برای فعالیت در زمینه پرورش این بز است. به همین دلیل باید برآوردی دقیق از بودجه خود داشته باشید و برای هر بخشی از کار،مبالغی جداگانه را در نظر بگیرید.
هزینه لازم برای آغاز به کار
در طرح توجیهی بز سانن تعیین کنید که برای شروع کار چه مقدار بودجه دارید، البته باید در نظر داشته باشید که پرورش بز سانن با هزینه‌های کم هم امکانپذیر است. مثلاً میتوانید با 60 میلیون تومان،پنج بز ماده و یک بز نر را خریداری کرده و کار خود را آغاز کنید، از این رو اگر بودجه شما بیشتر باشد، کارتان گسترده‌تر خواهد بود و میتوانید سود زیادی هم به دست آورید اما کم بودن بودجه اولیه، دلیلی برای شروع نکردن نیست. قیمت ارزان این بز این امکان را به شما می‌دهد که حتی با پول کم هم بتوانید تعدادی از آنها را خریداری کرده و از شیر تولیدی آنها به درآمد خوبی برسید.
تأمین زمین و انبار مناسب
برای راه‌اندازی یک دامپروری، باید زمین مناسبی را انتخاب کنید. زمین شما باید در فاصله معینی از شهر و روستا قرار داشته باشد. برای اینکه بزهای سانن بتوانند شیر خوبی را تولید کنند باید مکان پرورش آنها آرام باشد. از این رو در انتخاب زمین مناسب به این نکته مهم دقت کنید، همچنین برای انبار کردن علوفه و غذای دام‌ها باید مکان جداگانه‌ای را در نظر گرفته و آن را از قبل آماده کنید، این بز می‌تواند از طریق چِرا کردن تغذیه کند. البته بهتر است که شما زمینی را برای اینکار در نظر بگیرید. مواد غذایی را بکارید و در صورتی که می‌خواهید آنها را به چِرا ببرید از زمین خودتان استفاده کنید. با این کار به محیط زیست آسیبی وارد نمی‌کنید و از هدر رفت پوشش گیاهی در طبیعت نیز جلوگیری خواهید کرد.
[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]نکته 1: «زمانی که به دنبال یافتن مکان مناسب برای پرورش بز سانن هستید، به این مهم دقت کنید که هر چند این بز با اقلیم‌های مختلف سازگاری بالایی دارد، اما بهتر است در مناطقی با آب و هوای ملایم پرورش یابد. از این رو استان‌های کویری در کشور نمی‌توانند مکان مناسبی برای این بزهای فرانسوی باشند».[/box]
تأمین دستگاه‌های مورد نیاز در دامپروری
یکی از اهداف مورد نیاز در پرورش بز سانن، تولید شیر است. اما از شیر این بز میتوانید محصولات دیگری چون کره، خامه، پنیر، دوغ و ماست را تهیه کنید. برای هر کدام از این موارد دستگاهی نیاز دارید تا کارتان را آسان‌تر کند، البته اگر تعداد بزهای شما کم است میتوانید با استفاده از نیروهای انسانی این محصولات را به صورت سنتی اما بهداشتی تولید کرده و به فروش برسانید. اما اگر کارتان گسترده است، توصیه می‌کنیم دستگاه‌های ویژه شیردوشی بز را خریداری کنید.
هزینه تأسیس دامپزشکی در محل
اگر می‌خواهید به عنوان یک دامدار فعالیت کنید باید در مورد تأسیس یک واحد دامپزشکی در محل بودجه‌ای را در نظر گرفته و اقداماتی را انجام دهید. دام‌ها باید مرتباً توسط دامپزشک معاینه شوند و در صورت بروز بیماری تحت درمان قرار بگیرند، از طرفی دیگر واکسیناسیون دام‌ها باید در زمان مشخصی انجام شود. کوتاهی و بی توجهی به این امر، باعث تلف شدن دام‌ها و از بین رفتن سرمایه‌های شما می‌شود.
در طرح توجیهی بز سانن باید هزینه‌های قابل توجهی را برای سم پاشی دامپروری خود در نظر بگیرید، بز سانن مانند سایر بزها و گوسفندها می‌تواند به انواع مختلفی از آلودگی‌های جانوری مانند کنه‌ها و انگل‌ها مبتلا شود، از این رو باید زمان دقیقی را برای سم پاشی محل و شست و شوی بزها در نظر بگیرید و بودجه آن را نیز تأمین کنید.
[box type=”note” align=”aligncenter” class=”” width=””]نکته 2:«تمیزی محل پرورش بزها و شست و شوی آنها را دست کم نگیرید. با رعایت نکات بهداشتی به سلامت آنها کمک کرده و این مهم باعث کاهش بیماری و تلف شدن دام‌ها می‌شود».[/box]
تنظیم دمای مناسب برای مکان پرورش بزها
در امر پرورش بز سانن به دمای محیط توجه ویژه‌ای داشته باشید. بهترین دما برای بز سانن 17 تا 22 درجه است. بزها در این شرایط دمایی احساس بهتری دارند و این مهم می‌تواند روی شیر تولیدی آنها تأثیر مثبت بگذارد. از این رو باید در محل نگهداری آنها دستگاه‌های مناسبی را برای تهویه هوا در نظر بگیرید و بودجه‌ای را تعیین کنید.
غذای بزهای سانن
از مهمترین بخش های پرورش بز سانن مدیریت تغذیه و خوراک آنها می باشد. دلیل این اتفاق اختصاص ۷۰ تا ۷۵ درصد کل هزینه های پرورش این گونه به تغذیه آنها می باشد، این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که حتما قبل از شروع پرورش بز، باید منبع خوراک آن ها را تعیین کنید که به مشکل برنخورید، مهمترین منبع تغذیه ای بزهای سانن شیرده علوفه و سپس کنسانتره می باشد.
از آنجا که بزها به صورت ذاتی تمایل به چرا دارند، مهمترین منابع تغذیه ای آن ها هنگام چریدن در مراتع طبیعی تامین خواهد شد، بنابراین علاوه بر خوراکی که در محل پرورش به بز داده می شود، مناطقی نیز به عنوان چراگاه برای آن ها در نظر گرفته شودريال علوفه مناسب برای بزها علوفه های سیلویی مانند سیلوی ذرت می باشد.
مواد تشکیل دهنده غذای بز سانن
از دیگر منابع علوفه، گیاهان صیفی و سبزیجات نیز می باشد، اما عیب اصلی علوفه این است که علوفه می تواند شیر این بزها را بد بو کند. برای رفع این مشکل بهتر است گیاهان و سبزی ها را پس از دوشیدن شیر به بزها داد.
کنسانتره مناسب اغلب به صورت پالت (حبه شده) یا به صورت معمولی آماده میگردد. کنسانتره پالت یا حبه شده بهداشتی تر می باشند و کمتر به قارچ آلوده خواهند شد. از این رو برای سلامت بز هم بهتر خواهد بود، از طرف دیگر خوراک پالت در زمستان یخ نمی زند و بز تمامی مواد موجود در پالت را میخورد و کلیه مواد غذایی مورد نیاز به بدن بز خواهد رسید.
تأمین غذای مناسب
یکی از هزینه‌های مهمی که در طرح توجیهی خود باید به آن توجه کنید، تأمین غذای مناسب برای بزهای سانن است. بزهایی که برای تأمین شیر پرورش می‌یابند، باید غذای بیشتری مصرف کنند، همچنین یکی از مهمترین منبع غذایی برای بزهای سانن علوفه است. البته در کنار آن باید از کنسانتره و مکمل‌های دیگر نیز استفاده کنید تا سلامت بزها و کیفیت شیر آنها، تضمین شود. میتوانید از سبزیجات نیز در تأمین غذای بزها استفاده کنید، اما یادتان باشد بزها هر چیزی که می‌خورند روی طعم و بوی شیرشان تأثیر دارد. برای اینکه شیر آنها بوی بدی نگیرد، بهتر است که بعد از دوشیدن شیرشان، به بزها سبزیجات تازه بدهید.
تأمین آب سالم با دمای مناسب
یکی از نکات مهمی که در طرح توجیهی بز ساننباید به آن توجه کنید، تأمین آب نوشیدنی سالم است، بزها در طول روز آب زیادی می‌خورند. در واقع هر چقدر آب بیشتر مصرف کنند، مقدار شیر آنها نیز افزایش می‌یابد، از این رو باید بخشی از هزینه‌ها را برای تأمین آب سالم برای بزها اختصاص دهید. دقت کنید که دمای آب نیز باید در حد استانداری قرار داشته باشد در زمستان از یخ زدگی آب جلوگیری کنید و در تابستان آب خنک را در اختیار بزها قرار دهید، خرید دستگاه‌های آبخوری اتوماتیک می‌تواند کار شما را راحت‌تر کند از طرفی این آبخوری‌ها قابل نصب بوده و از هدر رفت آب نیز جلوگیری می‌کند.
هزینه واردات بزهای سانن
یکی از راه‌هایی که شما میتوانید بزهای خود را خریداری کنید، از طریق واردات است. با توجه به افزایش نیاز به شیر در کشور و خاصیت دارویی شیر بز، مجوزهای لازم برای واردات آن صادر شده است. به همین جهت باید برای واردات، حمل و نقل و انتقال آن به دامپروری خود بودجه‌ای را در نظر داشته باشید، البته جهاد کشاورزی خود نیز اقدام به واردات بزهای سانن کرده است. این مهم باعث شده تا بخش قابل توجهی از هزینه تأسیس یک دامپروری از روی دوش دامداران برداشته شود به این ترتیب شما راحت‌تر میتوانید بزهای خود را خریداری کنید.
تنظیم بودجه برای بخش بازاریابی
بازاریابی یکی از مهمترین بخش‌ها برای رونق بخشیدن به کسب و کارتان است. مشتری‌ها باید بتوانند به راحتی با محصولات تولیدی شما آشنا شوند. بهترین کار ثبت برند است، از آنجایی که شیر بز مانند شیر گاو و یا گوسفند عمومیت زیادی ندارد، با کمی خلاقیت میتوانید شیر بز تولیدی خود را به دیگران معرفی کنید.
بازاریابی شما باید به صورت حضوری، اینترنتی، تلفنی و متنی باشد از طرفی دیگر باید بخش مهمی از بودجه را برای بسته بندی و ارسال آن به مراکز خرید، اختصاص دهید، به عنوان مثال برای اینکه نظر مشتری‌ها را به خود جلب کنید، روی بسته بندی محصولات لبنی بز سانن از خواص و طبع آن مطالبی را قرار دهید. این مهم باعث می‌شود مردم به سمت مصرف شیر بز و خواص ویژه آن جذب شوند.
[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]نکته 3:«بازار فروش محصولات شما می‌تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم باشد. در صورتی که قصد فروش غیر مستقیم را دارید باید شیر را به کارخانه‌ها بفروشید و اگر قصد دارید مستقیم به فروش برسانید، باید خودتان کارخانه تولید لبنیات داشته باشید و مستقیماً به فروشگاه‌ها عرضه کنید».[/box]
معایب پرورش بز سانن
از آنجا که منشاء و محل زیستگاه اصلی بز سانن مناطق کوهستانی و نسبتا سردسیر در اروپا می باشد، بهترین محل پرورش این گونه در مناطق سردسیر کشور می باشد. اما اگر شرایط محیطی برای پرورش بزهای سانن در یک منطقه فراهم باشد، نیز می توان در آن شرایط بزها را نیز نگهداری نمود.
و مورد دیگر اینکه باید مورد توجه قرار گیرد، با توجه به شرایط اقتصادی موجود کشور، واردات بز از کشورهای اروپایی مقرون به صرفه نمی باشد.
زیان‌های پرورش بز سانن
در طرح توجیهی بز سانن باید به زیان‌هایی که ممکن است در طول مسیر، به کسب و کارتان آسیب وارد سازد، دقت کنید مهمترین نکته در پرورش دام‌ها رعایت بهداشت است، در غیر این صورت ممکن است دام‌ها تلف شده و شیرشان قابل استفاده نباشد، از طرفی دیگر برخی از بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله و… نیز می‌تواند باعث از دست رفتن بخش مهمی از سرمایه‌های شما شود.
با رعایت موارد زیر میتوانید از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید
- در انتخاب زمین برای پرورش بزها دقت کنید. زمین‌هایی که در مسیر سیلاب‌ها هستند را خریداری نکنید.
- اگر ساختمان دامپروری شما قدیمی است، بهتر است بودجه‌ای را برای تخریب و یا بازسازی آن کنار بگذارید.
- ساختمان و دام‌های خود را بیمه کنید. به این ترتیب در صورت بروز حوادث، زیان کمتری می‌بینید.
- بهداشت دام را در اولویت خود قرار دهید.
مهمترین نکات در پرورش بز سانن
- زمانبندی شیردوشی را رعایت کرده و روزی دوبار شیر بزها را بدوشید.
- دور تا دور محل نگهداری بزها را با حصارهای بلند، ایمن کنید.
- محل نگهداری بزهای سانن باید خشک باشد.
- به بزهایی که باردار هستند مکمل‌های مخصوص به خودشان را بدهید.
- هرگز بدون تأیید دامپزشک،خودسرانه دارو و یا واکسنی را به دام‌ها تزریق نکنید.
دوره آموزشی پرورش بز سانن
کارگاه های مختلفی برای پرورش و نگهداری بز سانن در آموزشگاه ها در سراسر کشور در حال برگزاری می باشد. که برخی از این آموزشگاه ها به صورت آنلاین هم آموزش های خود را ارائه می دهند.
بزودی پکیج آموزشی پرورش بز سانن به این بخش اضافه خواهد شد.
سخن پایانی و نتیجه گیری
بز سانن یکی از بهترین نژادهای بز در دنیا است. از این رو مطمئن باشید با سرمایه‌گذاری در این طرح فنی و اقتصادی،سود زیادی را به دست خواهید آورید. البته این مهم وقتی به سرانجام خوبی می‌رسد که برای کارتان یک طرح توجیهی اصولی و قابل اجرا را تدوین کنید، طرح توجیهی بز سانن که نکات مهم آن را در بالا ذکر کردیم، شما را در تأسیس واحد دامپروری خودتان راهنمایی می‌کند.
پرورش این بز فرانسوی راحت است و شما میتوانید با کسب اطلاعات لازم، در مسیر تأمین لبنیات، به خصوص شیر مصرفی داخل، قدم‌های بزرگی را بردارید.
